Les scoles da Djihinne. 3inme anêye |
Initiation au Wallon (Normalisé) 3ème année (8 - 9 ans).
Sicoles di (Rfondou) Walon po les aprindisses di 3inme anêye.
Leçon 59: Le diasystème "ae".
Céncwante-nouvinme luçon:
Li betchfessî ae.
Li ptite båshele eyet s' mame.
Gn aveut on côp ene pitite crapåde ki dmoréve dins on viyaedje. Ele diveut fé l' manaedje avou s' mame, mins elle esteut al finiesse del bele plaece ki rwaitive les agaesses.
C' esteut å waeyén-tins.
Si mame li vént trover:
- Av' tot fwait avou vos rwaitaedjes? I gn a d' ovraedje po fé al coujhene. I fåt fé les taexhons.
- Dj' arive, nosse mame!
- Dimwin, nos alans e voyaedje. I fåt saetchî nosse plan po-z aveur tot fwait nos rnetiaedjes.
Les ôtes mots avou ae, dedja veyous (dins les tecses u les esplikêyes).:
Rilevez ki:
Bråmint di ces mots la, c' est po rprezinter l' accion do viebe: c' est çou k' on lome li no d' fijhaedje (no d' accion).
repeter: => rapetaedje
amonter = amontaedje
djåzer => djåzaedje
dessiner => dessinaedje
ratourner => ratournaedje
ovrer => ovraedje
cårculer => cårculaedje.
E walon, so cåzu tos les viebes, on pout basti on no d' fijhaedje: Viebe + -aedje.
Egzercice.
Ritrovez li no d' fijhaedje, et espliker çou k' c' est:
riwaitî |
|
|
cweri |
|
|
saler |
|
|
fotografyî |
|
|
ovrer |
|
|
dessiner |
|
|
rioister |
|
|
schoûter |
|
|
Po les scoleus.
On studia e francès sol no d' fijhaedje.
Pådje moennrece del troejhinme anêye