Rimeas po préjhî l' Walonreye.
dierin rapontiaedje last update: 2005-12-29.
Dressêye:
Tchanson d' cåbaret walon : Vive nosse Walonreye (Camille Gaspard)
A nosse Walonreye ki tchoûle (Joseph André)
Nosse cok (Louis Lagauche)
Tchanson d' messe : Dierin cantike (dji n' sai da kî)
Powinme metåve e muzike : Totes imådjes do Payis Walon. (Lucien Mahin)
Tecse di priyire : Priyire po nosse Walonreye (Emile Gilliard)
Li rowe toûne pol payis walon : Li payis walon e 21inme sieke (Emile Dumont)
Tchanson et monologues sovint prezintés pa Bob Deschamps
Kimint çk' on n' s' è va nén ?
Comint çk' on n' s' è va nén viker yu çk' i fwait bon
Ey evoyî boler l' fayé payis walon ?
Pocwè ? Tot simplumint pask' on trove dilé lu (li)
- Do moens, nos, ses efants - tot cwè ki fwait plaijhi.
Èn etrindjir pasreut on djoû a Tchålerwè
I n' årè nén comprins tot cwè k' il est por nos (nous)
Ç' pitit boket do monde, lu ki nos a dné l' djoû doné l' djou ),
No Walonreye, por nos, c' est l' pus grande des merveyes.
Et nos plans bén cachî, nos n' trovrans rén d' parey.
Li Bon Diu nos a dné l' bouneur
D' aveur li pus bea des payis,
Et c' est bén seur ki la dzeu,
Lu-minme el voet foirt voltî
I fwait si bon d' î viker
K' on-z î overe tot tchantant
Et minme ci k' el doet cwiter
Dimeure todi si efant !
Respleu
Vive nosse Walonreye,
Bea payis d' amour.
Vigreuse et nozêye,
Elle a tot nosse cour.
K' on n' djåze pus di s' viyesse,
Ca lon del ley' mori,
Nos lyi rindrans s' djonnsse,
Away, vive nosse bea payis !
Avå ses rowes, ses corons,
Ses campagnes et ses grands bwès,
On rescontere tot do lon
Li cogne do vigreus Tchantchès.
E plin cour di ses cités,
Ses oujhenes et ses clotchîs
Tchantèt l' djoye et l' liberté:
Away, c' est on bea payis !
Bea payis, ni t' leye nén djus,
Wåde ti lingaedje et tes spots !
Bele Walonreye, dispiete tu
A l' aireur d' on djaene solo !
Ki so t' banire, nosse vî cok
Si recresteye d' on plin côp !
K' ene novele djermeye di stoks
Fwaiye riglati t' no bén hôt !
Camile Gaspard, nén eplaidî; si vs vloz l' muzike, atôtchîz André Lamborelle.
Coplet I.
E tote såjhon, k' el Walonreye est bele !
K' el solea rtchåfe campagnes eyet corons,
K' el nive l' ascrove ou k' el bijhe l' ershofele,
K' il est djoli, nosse vî Payis Walon !
Coplet II.
C' est on payis ki reye mågré l' oraedje,
Ki sait tchanter, si deur fouxhe el royon.
Jamwais personne n' a rnicté so l' ovraedje:
Il est vayant, nosse vî Payis Walon !
Coplet III.
C' est on payis deur come ses grijhès pires
Clair come ses euwes trankeye et sins façons.
Il s' sait mwaiji ossu bén k' i sait rire.
On l' voet voltî, nosse vî Payis Walon !
Erfrin.
Sints d' nosse Payis, benixhoz l' Walonreye,
Ses vîs clotchîs, ses tchamps et ses corons,
Ès mwin ki seme eyet s' brès ki fåtcheye.
Fijhoz l' viker, nosse bea Payis Walon !
Dji n' sai da kî, divins: St Joseph 2000 (sicrijhaedjes del messe po Sint Djôzef a Sint-Houbert, e moes d' måss 2000).
Si dji vos voe voltî, vos k' on lome Walonreye,
C' est paski la, dlé vos, on trouve co do bouneur.
C' est paski nos avans - gn a-t i dandjî k' on l' deye ? -
Nozôtes, vos ptits efants, prin raecene dins vosse cour.
Patreye di nos parints, k' il î fwait bon viker
Cwand l' vint tchante tos costés, de Lidje a Tchålerwè,
Cwand l' solea vos porshût di Tournai a Vervî,
Et k' tchaeke coine do payis (est) fire d' awè s' patwès !
Bea payis d' Tchålerwè, vos avoz Djåke Bertrand,
Vos avoz vos houyeus k' ont fwait vosse Noer Payis.
Mins vost åme Tchålerwè, les tchansons d' vos efants
Zûnnut todi dins m' tiesse, dispoy ki dji so ptit.
Teris do Noer Payis, des mannetès bouwêyes,
Des monceas di scrabeyes sont la come des temons (temwins)
Des eures di noere mizere et des batayes passêyes.
E vos rwaitant, on rsondje ås mås d' nos vîs tayons. (parints)
Nameur, n' est ç' nén djoli, avou Mouze ki lyi tchante
On bea rfrin e walon, e s' end alant å lon.
Tot come Bince, come Nuvele, dji les trove totes plaijhantes,
Les veyes k' ont co l' ramaedje des vîs cåzant l' walon.
Et gn a co tos les cwéns del Braibant si trankeye,
Wårneye di belès cinses, k' on voet pa tos costés,
Et ki n' eveynut rén à çk' ont les grandès veyes.
C' est Djodogne ou c' est Djnape, Viyé et co Perwé.
C' est on rû clair ki passe e letchant les cayôs;
Ene venêye plinne di sint-bon k' ont les rôzes å bon tins;
C' est on moxhon ki tchante do bouneur pattavå;
C' est èn efant k' arive, ene viye åme ki s' distind.
Walonreye, vos estoz ene pårteye di mi-minme,
Puski c' est vos ki m' dene mes bouneurs, mes tourmints.
Dji so fir d' esse Walon. Walonreye, dji vos inme !
Et c' est po tote ene veye, dji vos ndè fwait l' siermint !
A. Flesh, B. Deschamps, G. Legrand, tchanté so ene plake e walon, et rcopyî pa Jacques Houchard, di Montréal, Kebek.
I.
Dins les bwès
D' avå l' fwè,
A rnaxher dilé l' bôre do singlé
Après l' trô
Do taesson
L' ci ki vént ås pemes a Tchanmont,
L' long des aiwes,
Dé les saiwes
A waitî po vey des miyots d' aiwe,
Dirî l' hesse,
K' les tchacresses
S' î rmetèt cwand c' est tins des tchesses,
Pelant walon,
Eco traze côps
Dji t' a voyî å diâle et co mo bén pus lon.
Tchaeke côp ti rvéns;
Li zine mi rprind,
Traite di walon,
Di t' fiester dins mes fåves et mes tchansons.
II.
Li marxhå
Fere li tchvå
Sins jamwais s' fé piter, l' laid veråd;
Li bokion
O fén fond
Del virêye apresteye on cint d' ramons.
T' as l' cinsî
Ki tchereye
Ås waeyéns, li walêye pa padrî.
T' as l' cwabjî
Waite k' on lyi
Dmandréve co di fé do goxherlî.
Ahalant walon,
Eco traze côps
Dji t' a voyî å diâle et co mo bén pus lon.
Tchaeke côp ti rvéns;
Li zine mi rprind
Veråd d' walon,
Di t' fiester dins mes fåves et mes tchansons.
III.
Sol dicåce
Ey e l' håsse:
Tos raploûs po nozôtes, les eplåsses;
L' après-messe,
Li caftresse,
Diâle m' ancate, ç' astot la m' djonnesse;
Dilé l' aisse
Li Tanasse
Tote shîjhe, i conte des fåves nén aiwiaesses
Vîs soçons,
Djeus d' couyon
Totes imådjes do Payis Walon.
Soyant walon
Eco traze côps
Dji t' a voyî å diâle et co mo bén pus lon
Tchaeke côp ti rvéns;
Li zine mi rprind,
Pôve laid walon,
Di t' fiester dins mes fåves et mes tchansons.
L. Mahin, divins, "L' Avenir du Luxembourg", 1993; fwait so ene muzike da B. Picard.
Li payis walon e 21inme sieke.
Come ti candjes, payis d' Châlerwè
On n' såreut dire ki t' as stî noer.
Rwaitîz d' tolminme ké costé
Tos les teris sont divnous vetes.
C' est l' principale di nos ritchesses
K' on-z aléve cwer' å fond del taeye
Å tcherbon, l' houyeu fijheut l' fiesse
Après aveur wangnî l' bataye.
Pu vina l' tins des aminwers
Dins l' cir on n' voeyeut k' des foumires
Tot ndaléve pol mî disk' å djoû
K' on-z a bén dvou souner l' raploû.
Pask' el fier ni s' vindeut pus tant
Mågré ene durêye di trinte ans
Pupont d' ovraedje, la, po nos djins
Ki s' ertrovît dissu l' tchimin.
Après, ç' a stî l' petrotchimeye
C' est foirt bén mins ça dene inveye
Di cachî ene miete pus lon
Po schaper nosse Payis Walon
Pupont d' foumires dins li stoelî
On n' etind pus l' pilon bouxhî
Nos djins, dsu l' Etrernete asteure
Naiveynut po s' mete e valeur.
C' est nosse Walonreye d' odjourdu
Ki l' poussire a disparexhou
Et ki vos dene ene ôte imådje
Di ç' ki fourit nosse payizaedje
Deus meye onk ! Li Payis Walon
Årè agritchî l' bon vagon.
Nos n' serans pus dins waire di tins
K' on cwén d' tere di l' Urope di dmwin.
Emile Dumont, divins Li Chwès, avri 2001.
(poésie pour louer la langue wallonne) Arimeas po préjhî l' lingaedje walon
Si des mots difficiles se présentent à vous sur ces pages, allez voir s'ils ne sont pas expliqués dans le Splitchant motî do walon (avec brève traduction française), ou dans le Wikipedia, l'encyclopédie en wallon (suivez: "Pordjet Esplicant Motî").
(Index des sujets traités en wallon unifié) Djivêye des sudjets diswalpés e rfondou walon.
(Index des auteurs dont les textes sont disponibles en wallon commun) Djivêye des scrijheus k' ont scrît u k' ont stî rashious e rfondou walon.
(Back textes en wallon commun) Erdalans sol pådje des scrijhaedjes e rfondou walon.
(Back homepage) Alans rzè el mwaisse-pådje
(homepage wallon commun) Alans rzè eviè l' pådje moennrece do rfondou walon.
Sacwants scrijhaedjes di cisse waibe cial polèt esse dizo abondroets; nos les rsaetchrans foû s' i fåt. Sacwants bokets scrîts ezès walons coinreces polèt aveur sitî ene miete rassonrés po poleur shuve pus åjheymint les mwaissès-rîles do rfondou walon.
Some texts may be affected by copyrights and eventually need to be removed from this server in the future.
Certains textes peuvent avoir subi des modifications mineures pour faciliter leur insertion dans le projet de langue nationale pan-wallonne.