Les scoles da Djihinne. 3inme anêye |
Initiation au Wallon (Normalisé) 3ème année (8 - 9 ans).
Sicoles di (Rfondou) Walon po les aprindisses di 3inme anêye.
Leçon 65: Les contraires.
Swessante-cénkinme luçon:
Les contråves.
Vocial on tåvlea avou tote ene riguilete di contråves, des åjheys et des målåjheys. Prindoz è des cis ki les efants polnut comprinde et fé des ptits tecses avou.
Les cis ki vos n' comprindoz nén, alez s' cweri après dins li splitchant motî.
Alez s' rivey eto li scole so les sinonimes.
addjectifs. |
adviebes & dvancetes |
viebes |
nos & ôtès sôres di mots |
spès > < tene |
dirî, padrî > < divant, padvant |
hiner > < racassî |
kiminçmint > < fén |
lådje > < sitroet |
dimwin > < ayir, ir, ersè |
aler > < vini |
on vraiy > < ene minte |
long > < court |
dins, divins, e > < foû di |
abizer > < bizer evoye |
on mont > < ene vå |
bea > < laid |
avou > < sins |
wårder > < taper evoye |
tcholeur > < froedeur |
nete, prôpe > < mannet, niche, yôrd, måssî |
rade, daddimint, abeydimint, acoûsse > < doûçmint, londjinnmint |
rire > < tchoûler, plorer, braire |
montêye > < valêye, dischindêye |
hôt > < bas |
lon > < tot près |
apicî > < låtchî, rilåtchî |
capåbe > < halcotî |
vî > < djonne |
|
saetchî > < bouter |
al copete > < å fond |
gåy, faråd > < må agadlé, må ecayté, må aguintchî |
bråmint, beacôp, mo > < waire, pô |
avancî > < stater, si djoker, fé ene ahote, s' arester |
Bon Diu > < Diale |
blanc > < noer |
ådzeu > < ådzo |
elaxhî > < dislaxhî |
valet > < båshele |
djinti, vayant > < metchant |
timpe, matén, yeure > < tård |
aveur fwin > < esse ripaxhou, guedé |
pere, pa > < mere, mame |
soucré > < seur |
dissu, so > < djus di |
wangnî > < piede |
parint > < efant |
pitit > < grand |
dizeu > < dizo |
vey voltî > < vey evi |
efant > < grande djin |
tinre > < deur |
bén > < må |
lever > < baxhî |
ome > < feme |
droet > < cron, crawieus, foû scwere |
dinltins, divinltins, davance > < asteure |
s' edoirmi, s' essocter > < si dispierter, si rewaeyî |
pice crosse, tchitche > < lådje, di dnêye, midone |
haiti > < måhaiti |
todi, tofer > < måy, djamay. |
ariver, avni > < endaler |
santé > < maladeye |
måvlé, mwais, courcî > < contin, binåjhe |
dilé, astok di, a costé di, addé > < erî di |
emantchî > < dismantchî |
veye > < moirt |
åjhey > < målåjhey |
toltins > < rålmint |
piede > < ritrover |
veye > < viyaedje |
biesse > < sûti, malén |
sovint > < di tenawete |
vey clair > < esse aveule |
paradis, cir > < infier |
rade, fel > < londjin, loyminoye |
|
préjhî > < discåzer, codjåzer |
croeyance > < dotance |
plin > < vude |
|
agritchî > < disgritchî |
påye > < guere |
crås > < maigue |
|
monter > < dischinde |
måye > < frumele |
gros > < mwinre |
|
admete > < rifuzer |
djoû > < nute |
rexhe; graevleus > < lisse, doûs |
|
esprinde, aloumer > < distinde |
clairté > < noereur, noeristé |
grigneus, haeyåve > < avnant, amiståve |
|
si taire > < djåzer, cåzer, divizer |
plaijhi < > sofrixhance, sofrance |
å lådje, drovou > < clôs, seré |
|
aveur di l' agrès > < end aveur di keure |
pacyint > < sins-pacyince, sins-misse |
pezant > < ledjir |
|
pinde > < dispinde |
peye > < croe |
crou, frexh, mate > < setch, rissouwé |
|
s' aprepyî, si raprotchî > < si houwer evoye |
ramteu, berdeleu, tchafiåd > < sins-brut. |
gaiy > < peneus, poenneus |
|
atchter > < vinde |
|
tchir > < bonmartchî |
|
|
|
poli > < måhonteus |
|
|
|
timprou > < tårdou |
|
|
|
bon > < mwais |
|
|
|
noû, novea > < vî |
|
|
|
ritche > < pôve |
|
|
|
aclevé, aprovijhî, acmoirdou > < såvadje |
|
|
|
franc > < couyon, schitåd, pawreus |
|
|
|
vert > < meur |
|
|
|
foirt > < flåwe |
|
|
|
sovrin > < djuzrin |
|
|
|
nawe feneyant > < vayant, coraedjeus |
|
|
|
clapant > < fayé |
|
|
|
sitraegne > < lådje, doûs |
|
|
|
reyel > < forveyou |
|
|
|
traite, riskeus > < sins risse |
|
|
|
Po les scoleus.
Histoire de l'orthographe wallonne.
Parler d'homonymie et de synonymie nous oblige à dire un mot de l'orthographe wallonne.
Pådje moennrece del troejhinme anêye