|
|
André Dewelle. Sicrijhaedjes da Andrî Dewelle. |
|
|
|
André Dewelle. Sicrijhaedjes da Andrî Dewelle. |
|
dierin rapontiaedje - last update: 2004-08-31.
Dressêye:
Djodogne c' est on ptit trô ?
Mes djins, cwand dj' etind dire : Djodogne, c' est on ptit trô,
Jamwais, vos n' sårîz croere a ké pont ça m' fwait må...
A mes ouys, i n' a rén kel såreut ewaler.
Des ôtes payis ossu, dj' a veyou les beatés.
Et, cwand dj' esteu å lon, dji sinteu subitmint
K' i m' mankéve ene sacwè : c' esteut tos mes ptits rcwéns.
Vaici, dj' a veyou l' djoû; doûçmint, dj' î a crexhou
So l' tere ki mes parints ont tant trumé por mi.
Djodogne, c' est on ptit trô ! Comint pout on dire ça ?
Cwand so ç' tere ci, on a roté ses prumîs pas,
K' on a corou, gamén, dins ses voyes, ses rouwales,
K' on a cnoxhou l' amour pa l' Prate ou les Cricales.
Tot çk' on voet autoû d' lu vos rapele one sacwè,
Les pus beas djoûs di s' veye, a Djodogne on les doet.
N a yeu des trisses ossu, ça, vos vs è dotez bén,
Cwand dji va pa l' Grande Djåce, a l' vesprêye, pormoenner,
Les sovnis di mi efance mi rvegnnut a peclêyes,
Dji m' ashid et dji sondje a mes djonnès anêyes...
C' est dins ç' coine ci, voeyoz, k' avou mi ptit copleu,
On vneut fé des cahoutes cwand nos esténs gaméns.
On djoû, il a ndalé po disfinde li payis,
Si djonne, si coraedjeus... i n' a jamwais rivnou...
I rpoize låvå, asteure, dins ene tere etrindjire,
Et, cwand dji pinse a lu, ene låme moye èm påpire...
Djodogne, ç' est on ptit trô ! ... Ni djhoz pus jamwais ça,
Si vos l' pinsrîz vraiymint, vos serîz on djuda,
Tchaeke pire, tchaeke rowe vaici vos rapele ene istwere.
Vos l' savoz bén, Djodogne a payî s' pårt ås gueres.
I gn a tant d' ses efants, po l' disfinde k' ont ndalé
Et come mi ptit copleu, ki n' l' ont jamwais rtrové...
Djodogne, c' est on ptit trô ! ... Mins edon k' il est bea ?
Ossu lon ki vs irîz, jamwais vos n' trouvrîz mia,
C' est l' pus bele des ôrreyes so l' cour del Walonreye,
Ou çk' on î vout grumyî, esse ureus tote si veye.
Nos estans des Gålwès, li coxhe li pus rmouwante.
Mins, dins totes nos paroles, c' est nosse payis k' on tchante,
N' avans ns nén todi yeu des Moureau, des Stienlet,
K' ont tchanté nosse bele veye d' å Gayrou å Stocwè ?
Et nos peres di tot tins n' l' ont i nén disfindou ?
Nos ndè dvans esse mo fir, et djurans po fini,
Ki, si on Djodognwès el divreu co disfinde on djoû,
Come on vraiy cok Gålwès, i s' batreut disk' å dbout...
André Dewelle, divins: Po ene bresseye di fleur, CRABE editions, 1999.
CD audio di "Po ene bresseye di fleurs".
Version régiolectale en notant très exactement la prononciation de Jodoigne. Modêye coinrece.
I n' esteut nén pas pus ptit k' mi. Mins c' est insi k' on loméve Albert Petit, on Parizyin di mi ådje ki n' aveut peu d' rén ni d' nolu. On Parizyin k' aveut l' toû di fé aler les crapådes - charrier les gonzesses, sapinse lu -, cwand il esteut avou ds ôtes. Tot seu, i n' oizeut drovi s' betch. I saveut co moens d' almand k' mi.
Come nos esténs les deus live-timpe [lève-tôt] del tchambrêye, nos avans fwait cåzu tos les djoûs li patrouye di shijh eures å matén. Ça nos plaijheut bén, et ls ôtes ni dmandént nén mia ki d' doirmi pus tård. Nos rivnéns sovint avou on prijhnî u deus. Li ptit Bert s' end aléve abeye vanter dins l' camp, mins i n' dijheut måy k' il estént sins fizik et k' i vnént esprès a l' ôrire do viyaedje po s' rinde.
Sol tins k' on-z a stî a Gross-Schaffhaussen, nos avans apîcî ene boune vintinne di Chleus, dabôrd ostant ki tos ls ôtes eshonne. So, deus djoûs d' erote, on nd a fwait cwate d' on côp.
Ns aléns sôrti d' on ptit bwès cwand nos toumans buk a buk avou cwate vîs Boches d' å moens swessante ans. A schipe li tins d' criyî "Handen Hogt" (les mwins e l' air) ki li ptit Bert esteut ddja padrî mi. Les Boches, tot pafs, ont tårdjî, les mwins levêyes. I gn a onk ki ramaedje dji n' sai cwè et k' avance e metant ene mwin e s' potche.
E l' lugnant [mettre en joue], dji boerlêye : Halt ! (håw !).
I l' a radmint rsaetchî si mwin foû di s' taxhe. Godoye ! Il esteut tins; dj' aduzéve dedja li deujhinme bossete. On poy dipus, et l' côp endaléve.
On s' a rwaitî, blanc come des lénçous. Il aveut coprin k' il aveut stî a on poy di s' moirt. Mi, dji sinteu l' aiwe cori e m' dos. Dji frumjhive a l' idêye ki dj' åreu dvou touwer èn ome. Touwer ene sakî, ça doet esse teribe.
Li raedje m' a monté; dj' a rtapé m' fizik a mi spale. Et poujhî e s' potche po ndè rexhe... on paket d' cigarete.
Dji frumjhive di colere e sondjant k' dj' åreu yeu touwé èn ome a cåze d' on paket d' cigarete. Lu m' repetéve todi l' minme ki dji n' parvineu nén a saizi. Dj' a a pô près adviné çou k' i vleut dire: avou nos coûtès coulotes, i ns aveut prin po des gaméns et nos voleur diner ene cigarete.
L' adjudant nos aveut bén dit di n' nén ramasser les vîs paltots. Dj' elzî a boerlé:
Los ! (evoye). I n' l' ont nén fwait dire deus côps.
E lzès voeyant schlider, li ptit Bert mi dit e riyant do gros des dints:
- Ils ont drolement la pétoche. (il ont ene fameuse vessete !)
En avancixhant sor lu, dji lyi dit, nez a nez :
- Et moi tu crois que je ne l'avais pas ? J'ai été à deux doigts de tuer un vieillard désarmé. Toi, tu ne l'avais pas, la pétoche en te cachant derrière moi ? C'est tout au plus si tu n'as pas chié dans ton froc. (Et mi, croess ki dji n' l' aveu nén, l' vessete ? A on poy près, dj' åreu touwer on vî ome sins fizik. Et t'-minme, èn l' aveuss nén, hê, ti, li pepete cwand ti t' catchives dirî mi ? T' as bén manké d' tchir e t' marone).
Il a veyou ki ç' n' esteut nén l' moumint di m' responde; dji lyi åreu fotou m' pougn e s' gueuye.
Ns avans ratourné sins s' pus cåzer e baxhant l' tiesse come deus tchéns batous.
André Dewelle, divins: Le Sauverdia, 205, may 2003.
Si des mots difficiles se présentent à vous sur ces pages, allez voir s'il ne sont pas expliqués dans le Splitchant motî do walon (avec brève traduction française), ou dans le Wikipedia, l'encyclopédie en wallon (suivez: "Pordjet Esplicant Motî").
(Index des auteurs présentés sous forme pré-normalisée) Djivêye des scrijheus eplaidîs dizo cogne årmonijheye, mins tot wårdant ene miete l' accint. (Index des auteurs dont les textes sont disponibles en wallon commun) Djivêye des scrijheus k' ont scrît u k' ont stî rashious e rfondou walon
(Back textes en wallon commun) Erdalans sol pådje des scrijhaedjes e rfondou walon.
(Back homepage) Alans rzè el mwaisse-pådje
(homepage wallon commun) Alans rzè eviè l' pådje moennrece do rfondou walon.
Sacwants scrijhaedjes di cisse waibe cial polèt esse dizo abondroets; nos les rsaetchrans foû s' i fåt.
Some texts published on this site may be affected by copyrights and eventually need to be removed in the future.
