|
|
Claudine Mahy. |
|
|
|
Claudine Mahy. |
|
dierin rapontiaedje - last update: 2005-06-02.
Dressêye:
Cåzaedjes di sacwantès tchansons
Biyografeye.
Atôtchance.
I.
Cwand å matén por mi ddjuner,
Avou mi ptite djate di cafè
S' i gn a sol tåve el paket d' biscotes,
C' est assez po k' dji m' met e rote
Vla mi ome ki dit ki dji groxhi;
Portant dj' fwai redjime po maigri
Adon, pou rovyî ki dj' a fwin
Dji reve d' ene boune tåte ås côrins.
Respleu.
Dj' a fwin, dj' a fwin, dj' a fwin
Ki dj' vôreus bén mindjî
ene boune cuisse di lapén,
Dj' a fwin, dj' a fwin, dj' a fwin
Ene boune djote ås poreas
Avou ene coislete di pourcea
Dj' a fwin, dj' a fwin, dj' a fwin
Dji m' vôreu rassazyî
Avou on bon dinner !
Dj' a fwin, dj' a fwin, dj' a fwin
Et dji dvén aradjeye
A n' pinser k' a mindjî.
Dj' a fwin, dj' a fwin, dj' a fwin,
Ki dj' vôreus bén mindjî,
On bon côp a m' fwin.
II.
Ayir å niût, por mi soper,
I m' a dné ene bele grosse makêye
So m' tårtine, i gn aveut pont d' boure,
Såf ene miete di confiteure.
Awè so l' tåve on bea boli
E del moståde e des radis
A ! mes efants, dji creve di fwin
Si dj' pôreus, dji mindjreu on pwin
å respleu.
III.
Dimegne, dj' a wangnî å tiercé
Dj' a invite mi ome a dinner,
I m' a moenné å restorant
Onk ki dj' n' aveu nén veyou dvant.
On a mindjî come des pidjons,
Sacwants favetes et des latons.
Mi dj' pinseu k' c' esteut itålyin,
Bén non, c' est do vedjetaryin.
Claudine Mahy, li 13 di fevrî 1999.
"Leyîz m' raler, madame,
Dins l' fond do noer bougnoe
Et vir mes camaerådes
Ki trimnut so leus djnos,
Dj' so ci come on pierdou.
Leyîz m' raler, madame,
Leyîz m' raler dins l' fond."
Astalé so ene finiesse
Dins l' sålon lucsuweus,
C' est insi ki s' plindeut
On vî kénket,
On vî kénket d' houyeu.
"Leyîz m' raler, madame,
Dins les taeyes, dins les voyes,
Dj' inme mia vir les bos d' fosse
Ki vos tanteures a royes.
A vo sierveu d' canons, ki dit,
"Madame et ses feyes"
Dj' inme mia l' porion ki creye :
"C' est l' eure k' on fwait payeye".
"Leyîz m' raler, madame,
Po ndaler les moenner
Åd triviè des poussires
Tcheyant dins les tchminêyes,
Dji ndirè lzî mostrer
Yeusses ki fjhèt des ptits iys
Ene potche plinne di grizoe
Ki ndè vout a leu veye.
"Leyîz m' raler, po vir,
Sinon, vos m' tourmintez;
Eyet dins m' noere colere,
Bén seur, dji vos priyrè
Si vos n' avoz nén l' toirt
Di m' fé siervi d' parade,
Èm sôr, c' est di s' såver
Ervir mes camaerådes.
Si li rlike des houyeus,
Ça dvreut esse li kénket
Et nén sol tchiminêye
Co pé k' on fonccionaire.
"Leyîz m' raler, madame,
Leyîz m' raler dins l' fond !
"Leyîz m' raler, madame...
canon: boteye vere di vén, siervowe pa on gårçon, ki vént avou so on platea avou les veres.
Cwand l' novel an va ariver,
Nos ndalans tertos nos rtrover,
Et nos ndalans nos sohaiter
Ene boune et ene ureuse anêye.
Si nos pinsréns a çki nos djhans
Si nos n' seréns nén des fås djtons,
Si on n' ertoûnreut nén ses frakes,
Si on sereus moens få Pilate.
C' est des paroles k' on n' direut nén,
Paski sovint, on n' les pinse nén.
Durant l' anêye ki vént d' passer
Presse a nos bate avou l' vijhén
Po l' fi stindou inte no djårdén.
Pask' a lu, ça n' lyi convént nén
Dji so dmoré sins lyi pårler
Et ådjourdu ....... C' est boune anêye.
On est pé k' èn aratcheu d' dints
On minte didins nos sintimints
On freut bråmint mia passer houte,
Di n' nén leyî s' croejhî no rote,
D' awè l' aplon di dire tot crou,
Èm sohait, .....fotoz l' a vo cou !.
Clådine Mahy, po Nadine Modolo et ses enfants, 21 d' måss 2001.
On l' a lomé li Payis Noer,
Li tere ki dj' î a passé m' veye
Minme li solea parexheut noer
Dins les poûssires des acireyes
Et les grands tchessis ås moletes
Ki si stindnut viè l' estoelî
Sont les temons du tins passé,
Et des gårdyins po les sovnis.
Il a viké des djoûs ureus
Etur Sambe eyet les teris
Il aveut des omes coraedjeus,
Mågré on stoelî todi gris
Il a dressî ses piramides,
Tote fwaites di sûne et di tcherbons
Et si dins mes iys, gn a des spites,
C' est di l' amour et del passion.
Dji vos voe voltî, m' Payis Noer,
Dji vos voe bén voltî po deus.
Dj' î a viké des djoûs d' espwer
Eyet portant dj' a yeu si peu
Ki pus djamåy, on n' påle di vos;
Ki di vos, i n' dimeure pus rén;
Et dji vos a veu vos rpoizer
Dsu vos lårîs do tins passé.
Mins on bea djoû, vs avez candjî,
Do Payis Noer ki vos estîz
Vos avez fwait on sacré bond,
Vos n' avîz pupont d' ilusions;
I vos faleut ndaler d' l' avant,
I vos faleut djouwer wangnant
Et vos avez bråmint trimé,
Po ene nouve cwåte d' idintité
Dji vos voe voltî, èm patwès,
Mins djel pou bén rdire e francès...
I.
C' est cwand il a moussî ki dj' a yeu l' tchoke di m' veye;
Il esteut tot tondou, il esteut e gueneyes.
Co ene miete, dji n' l' åreu nén ricnoxhou,
C' st mi ptit-fi ki esteut padvant mi.
Il a rsaetchî s' djakete, ça, dj' n' aveu djamåy veu
On tatouwaedje d' Indyin so si stoumak poyou
Adon, dj' a decidé ki dj' l' aléve fé s' påmer.
Et k' a pårti d' asteure, dj' sereu ene ôte mémé.
Respleu.
Et dj' so dvinowe Mémé Loubard
Dj' trinne dins les rowes, dj' va dins les bårs.
Dj' a tindou mes tchveas e bleu et blanc
Po ene mémé, c' est efoufiant.
Dji vén di m' payî ene nouve Harley.
Ça, c' est del biesse ! Dj' l' a ddja moenné.
L' gamén a rovyî k' dj' a yeu vint ans.
Gn a bén lontins... gn a cwarante ans.
II.
Dj' l' a prin a pårt, et dj' lyi a raconté
Ki di s' grand-mere, i diveut tot savè
Ki dins m' djonne tins, dj' esteut on vraiy gamén,
N' fijhant rén d' bon; dj' aveu foumé des djwins.
Eyet ki dj' a fwait del muzike yéyé
Di ça, l' pitit a stî estoumaké.
Et pol tchoker, eyet l' contraryî
Dj' a decidé k' faleut continouwer
III.
Des gros solés, ey ene djakete di cur,
Avou des bloukes åtoû des emantcheures.
Dissu m' vizaedje, do får, del poude di ri
On tatouwaedje bén emantchî
Cwand m' a veu, bén, i n' m' a nén rcon'xhou.
I s' s' a ashî, il aveut l' air fotou.
Il a criyî "Popa ! voz vir memere.
Por mi, ç' côp ci, ele n' a pus ses espérs.
Respleu 2
Et dj' so dvinowe Mémé Loubard
Dj' trinne dins les rowes, dj' va dins les bårs.
Dj' a tindou mes tchveas e bleu et blanc
Po ene mémé, c' est efoufiant.
Dji vén di m' payî ene nouve Harley.
Ça, c' est del biesse ! Dj' l' a ddja moenné.
L' gamén a rovyî k' dj' a yeu vint ans.
Gn a bén lontins... gn a cwarante ans.
Claudine Mahy a skepyî diviè 1943. C' esteut ene tchanteuse e walon, ki fjheut totes ses tchansons leye-minme. Ses tinmes estént kécfeye classikes : c' esteut des tchansons po rire come "dj' a fwin" u des sovnances do vî tins come "li kénket d' houyeu". Ele a eto rindou bon dvwer a s' payis d' Tchålerwè et d' Djumet.
Mins ele sava eto paskeyî so des sudjets modienes : li sida; les djonnes "loubårds", l' evoyaedje des "Casques bleus" el Yougoslaveye.
Costé muzike, ele fourit ene des prumire a-z asprouver l' walon dins del musike blouze.
