|
|
Textes d'Albert Maquet Sicrijhaedjes da Albert Maquet |
|
|
|
Textes d'Albert Maquet Sicrijhaedjes da Albert Maquet |
|
dierin rapontiaedje - last update: 2009-07-12.
Dressêye:
Powezeye classike
Powezeye libe
Prôze-powezeye
Ratournaedjes di powetes greks et romins
Arimés di 5 et 7 pîs, rimaedje al libe (Sins rimes ni rames)
Biyo- et bibiografeye
Li prumire sitoele k' i voeya so s' voye
I scrijha s' no dsu come so del poûssire
C' est d' ça k' i wårda, al betchete do doet
On tot ptit pô del loumire.
Li deujhinme sitoele k' i voeya so s' voye
I s' meta dvant leye pol loukî pus foirt
Elle esteut si bleuwe k' on-z åreut dit l' mer
Al pus tchôde vesprêye d' esté
Li troejhinme sitoele k' i voeya so s' voye
I lyi shonna ôre come on tchant si doûs
K' i s' aresta ene gote po poleur schoûter
Pus rén n' motixha
Et i s' diva dire k' i s' aveut bén seur trompé
Li cwatrinme sitoele k' i voeya so s' voye
I s' sinta tot seu, mierseu e stoelî
Et i s' dimanda, sins poleur responde
S' il arivreut måy on djoû
Li cénkinme sitoele k' i voeya so s' voye
I lyi vola dire çou k' ès cour cwereut
Mins leye, di n' poleur djåzer come lu fjheut
Distinda bén doûçmint
Li shijhinme sitoele k' i voeya so s' voye
I n' aveut pus l' foice di roter pus lon
Et i touma la, li vizaedje e tere
Tot tnant s' cour divins ses mwins
Li setinme sitoele k' i voeya so s' voye
Li setinme sitoele n' a måy rén sepou
Leye k' il a cwerou pask' elle esteut l' djoye
Et l' pus grand bouneur ki s' poye.
Divins : Djeus d' apeles, 1947
Dizeu l' cresse
des silvesses,
on boket d' lune a crexhou.
Li hoûlote
e s' tchabote
fwait des gros ouys tot bablous.
Les loumrotes,
d' esse djalotes,
ni savèt pus wice dårer
Et pitchote
a midjote,
tote li fagne bagne el clairté.
Tote li fagne,
li campagne,
les toets k' on voet rider djus
ene poûssire
di loumire
come di l' årdjint do Bon Diu.
L' eure påjhûle
håyn' ene nûle
e cir ki s' a-st aresté ?
Est ç' ene andje,
la, sol brantche,
ki gruzene : " i lût l' beaté " ?
divins : " Come ene blanke eriesse " (1975)
L' efant
L' efant sint i so s' hanete l' alinne todi pus coûte ki s' grand cuzén hansixh atot djîstrant so les pedales come on dlaxhî po-z aler pus roed ?
Sint i, mågré li ptit cossén dzor lu, cwand l' velo rôle so ene pire ou dvins ene pote, li cåde, k' on l' fwait aler dsu a rossete, lyi soyî ses djambes ?
Nonna, i n' vike ki pol toubion k' el hape a fwait ki l' blanke loumire del lampe a carbure tape li nute å lådje divant lu et cisse-lale si rsere sol côp dvins ses rins.
I n' vike ki po plonkî e mistere sins sepi cmint k' on ndè vint foû.
Albert Maquet, divins: Lanterna Magica, Les Cahiers Wallons, 4-1989.
Ratournaedje di l' Odissêye : Boket do tchant V
Ulisse :
- " Pôve mâ-segnî ki dj' so ! Dji va divni cwè, mi ?
Et c' est cwè l' côp ki l' sôrt s' aprestêye a feri?
Va dj' passer l' nute so pî, å boird di l' aiwe, chal,
a ratinde k' å matén l' froed m' atome so les spales,
avou l' mådeye crouweur, hagnante disk' a l' oxhea,
et k' dji m' påme, et ki m' cour ni s' disclape e s' bouxhtea ?
Å ptit djoû, d' l' aiwe s' eleve on si måvas vint d' glaece !
Griper disk' a l' hôteur ki ses brouhayes sont spesses ?
Seulmint ene feye reschandi, si dj' tome di m' essocter,
i n a l' risse d' esse pa ene såvaedje biesse ataké.
C' est tot don. K' i våye po l' bwès ådzeu del pindêye ! "
Li raconteu :
Al copete do crestea aveut crexhou l' bouxhêye
di deus foirts vigreus faws djetés la d' on minme pî,
a stinde tchaeconk viè l' ôte leus bresses, et les maxhî,
les croejhler si serés ki - ç' n' est nén ene galguizoude -
ni plouve, ni vint, ni froed n' avaxhént polou houte.
Moussî e l' ahouta. Ulisse cwîrt a hopler
les foyes toumêyes al tére po s' endè fé on lét,
k' i n aveut ene coûtche a racovri sacwants coperes,
minme a lzès waeranti a pus mavas d' l' ivier.
Ké bouneur po noste ome di s' sitinde, tot houreus,
et d' ahaetchî sor lu li spès foyou covtoe !
fén parey ki l' tijhon k' on here divins les cindes
po wårder l' feu dzo mwin sins cori po l' esprinde,
Ulisse, divins ses foyes, s' aveut bén acovté.
Atena, po l' saetchî foû di s' longue nåjhisté,
diflimtéve so ses ouys li brouheur do soumey ...
L' Odissêye, tchant V, vers 465-493, divins "Poèmes en wallon liègeois 1941-2001" & "Poèmes de l'Antiquité grecque et romaine".
Ratournaedje di l' Odissêye : Boket do tchant VI
On rdjonda l' rivire ås corantès aiwes
avou ses lavoes plins a tchaeke såjhon.
Di dzo les rotches sourdeut-st a flots ene claire aiwe
ki neteye comifåt les måssîstés foû.
Les moulets distelés erî d' leu tcheriot
fourît leyîs la, do long des cascådes,
k' i n aveut a paxhe ene yebe come del låme.
Les femes avént prins l' bouwêye djus do tchår
po l' poirter a bresse disk' ås sombès gofes,
et c' esteut-st al cene k' el batreut al mî.
On lava, spåma tos ces måssîs draps,
pu on ls ala stinde a djin so l' rivaedje,
la k' afeye li flot vneut laver l' graevî.
On prinda on bagn, on s' enôla totes;
adon dismetant k' å solo, l' bouwêye
souwéve, on magna, so l' aboird di l' aiwe.
A poenne ripaxhowes, damjheles et siervantes
Si dlaxhît d' leus vweles po djouwer al bale.
L' Odissêye, tchant VI, vers 85-100, divins : "Poèmes de l'Antiquité grecque et romaine", 2001
Ti t' as trebouxhî so ene pire
avou des raecenes
pus bas ki l' trefond del Tere,
e fornea do Diåle.
Ki vouss råyî cisse pire la ?
I n' a nole avance :
ele riboutrè co pus vite
et s' rimete a l' apôzite.
Foû di : " Sins rimes ni rame " (2008), boket l° IV.
On djoû, l' xhalé s' a metou
a roter d' adroet.
Li bossou ki s' croufe boutéve
drî lu come todi
breya ki ç' n' esteut nén djusse.
Li Bon Diu l' oya.
Mins s' sintant si vî, si vî
po rfé l' monde, s' ala rcoûtchî.
Foû di : " Sins rimes ni rame " (2008), boket l° XIX.
N aveut-st e meur djusse ene finte
nén pus lådje ki ça.
Li tins po l' dire, et vola
k' on-z î voet ene plante crexhe
avou des foyes ås dinteles
dizo leu ombrele.
Miråke d' ene nute et d' on djoû
vî come li monde et tot nou.
Foû di : " Sins rimes ni rame " (2008), boket l° XXXIV.
Des côps k' i n a ki l' cour rate
ou potche pu s' ebale
ki l' air manke et k' on puptêye
k' on n' sint pus ses djnos
come si l' machene touméve djus…
Èn si nén mesprinde :
ces côps la, c' est cwand nosse coir
sint sor lu l' ombion del moirt.
Foû di : " Sins rimes ni rame " (2008), boket l° XLVII
Li Laide saye di m' mete a pont
pol grande ascoxheye.
Djel ribåre avou totes sôres
di målès råjhons.
" N' est nén bon po fé on moirt
tolminme kî [ - Siya ! ]
- Måy li blame k' a stou si hôte.
[ - C' est l' metche ki fome, et rén d' ôte !] "
Foû di : " Sins rimes ni rame " (2008), boket l° XLIX.
