Page de Marc De Burges Pådje då Marc De Burges |
dierin rapontiaedje - last update: 2011-01-19
Dressêye:
Arimeas :
Prôze :
Biyografeye :
On l' apeléve el vî Luk. Pask' i gn aveut on gårçon k' on loméve el djonne Luk, eyet pwis, pask' il esteut vî...
I gn aveut lontins k' djel conoxheu. Cwand dj' esteu gamén, dji daléve bråmint å bos avou m' papa k' esteut gåre. Il esteut taeyeu. Eyet d' tinzintins, foirceymint, on l' rescontréve eyet dji purdeu plaijhi a les schoûter pårler djibî, bracnî ou plouve. Mins dj' a sortot aprins a l' conoxhe e 1939. Dji vudeu do Coledje eyet come les plaeces estént råles et ki m' fré tchôméve, nos nos avéns egadjî a taeyî on djin tos les deus. No djin londjive djustumint l' ci Luk. Ça m' a permetou del carwaitî sacwants moes, eyet d' l' admirer, tot simpe k' il esteut.
Nos arivéns å taeyi k' on dveut côper cwand l' djoû s' levéve, aviè shijh set eures shuvant l' longueur des djournêyes. Li vî Luk, lu, esteut ddja la. Ès hepe a s' mwin, il abatéve. Djel voe co, avou si scoû d' satch atatchi avou des ficeles, ès caskete di triviè, ès tchimijhe ertrousseye mostrant deus avant bresses maiguerlots, ses mwins etaneyes serant l' manse di si osti.
- Bondjoû, Luk
- Bondjoû !
I n' relevéve nén ddja s' tiesse. Eyet l' hepe tcheyeut sins må, sins grand brut, avou ene precizion eyet ene regulårité d' ôrlodje. Les schetes volént. El pîce tcheyeut, doûçmint, po todi, dins l' direccion k' i voleut, sins minme ki ses mwins n' l' ouxhnut djondou...
A dijh eures, on ddjunéve. Nos dalént å hayon Luk. On hayon k' i fjheut amoureuzmint avou sacwants houretes eyet deus troes saetchs po s' mete a houte do vint ou del plouve. On codeut tchaeconk ene pitite baguete a fotche. Luk droveut s' feu d' bos; on purdeut ses tårtenes et on les fjheut rosti, a l' braijhe. Luk purdeut ene viye djate ossu atanêye ki ses mwins, i l' rimplixheut avou do ptit laecea di s' bidon et, ashid so on fagot alintoû do feu, i mindjive e minme tins k' nos. On n' pårléve waire. On esteut ddja scran et on aveut fwin. El dierinne boutcheye avalêye, c' esteut hû !
Nos esténs a deus et nos arindjént no bzogne a no shonnance. Luk non. I taeyive dispu dijh eures poy k' å niût, i discoxhtéve eyet fé des houretes. A ! les houretes Luk ! Ene vraiye merveye !
Il astaléve ès fotche eyet s' bådet dlé on flaxhisse, ey e rote ! Il aprestéve si manêye, brantche pa brantche. Ès courbet voléve di gåtche a droete po côper ene coxhe ki stritchive, po trintchî nete on rin d' fagots. E rén d' tins, s' manêye esteut presse. Il apicive el bresseye et l' poirtéve so s' bådet. On côp d' lancea po rserer les brantches; on côp, deus côps d' grand courbet eyet l' hourete esteut tournêye. A poenne el tins del rilaver. Eyet l' moncea d' houretes montéve, regulires, pareyes, prôpes, alineyes come des cigåres dins leu boesse. Ké travay !
Å dinner, rindoz-vos å hayon. On criyive :
- O ! Luk !
I respondeut : "ô ! Luk !" do pus lon k' il esteut et on s' endaleut dlé l' feu. On respiréve dedja ene miete pus ledjirmint. El mitan del djournêye esteut fwaite et on aveut ene boune dimeye eure divant lu. On saetchive des braijhes les canadas k' on aveut metou cure a dijh eures, ene cope do tårtenes, on ptit boket d' viande ou on soret cût dins l' braijhe eto et on fjheut on dinner di rwè... sins fortchetes, avou s' canif eyet des mwins noeres, noeres !
Mi, i m' shonnéve ki dj' campéve et k' c' esteut purade on djeu. On scrandixhant djeu, mins on djeu cwand minme. Mins lu ?
Lu, i n' aveut djamåy fwait ki ç' mestî la. Po fini, taeyî å bos, c' esteut divnou ene passion. El disseulance, les åbes, el cir, les ptits moxhons, el fatigue ! C' esteut ça, s' programe. Çou ki lyi fjheut sortot vir voltî s' mestî, c' esteut pask' i travayive tot seu, sins persone po l' comander, sins brut alintoû. C' est sortot ça k' i rdotéve : li brut. Il esteut telmint åbitouwé å silince k' i pårléve lu-minme tot bas, tot doûçmint, a longuès aiwêyes, come les djins d' Twin. El progrès, les machines, les avions lyi fijhént peu. I lyi faleut l' trankilité, l' påye et on pårléve di guere. Ça l' shuveut.
On djoû, i n' a nén si lontins, on m' a dit k' el vî Luk esteut dvinou fayé tot d' on côp. Il esteut e trin d' abate et il aveut dvou raler a s' måjhon pask' i s' aveut sintou må. Il a morou, el londmwin.
Ayir, dj' a-st aprins pa on taeyeu å bos d' ses camarådes, k' el djoû k' el vî Luk aveut dvinou malåde, des avions d' tchesse fijhéns des egzercices dins l' redjon. Et k' il avént piké pluzieurs côps so si hayon e rboerlant a moirt...
Si on djoû, vos vos pormoennez dins les bos d' Twin, vos intindroz co putete so l' côp d' midi "O ! Luk !" Et gn a èn esco ki respondrè : "O ! Luk !" C' est todi l' cri d' raliymint des taeyeus. Ça l' serè co lontins...
Marc De Burges, divins : Fleurs Diyalectåles.
L' efant apice el djoû dins s' mwin
Et s' adåbôjhe el vizaedje di s' loumire.
I prind ene rayeye di solea
Et l' estitche tot bolant dins s'-n iy.
Avou s'-n ongue, i grete el rodje royon d' l' airdiè
Et l' estind ledjirmint so ses mashales.
L' efant mexhnêye des fyis d' aragnêye
Et i s' fwait ene tchivleure d' årdjint.
I ramasse deus gotes di rozêye
Et i pind ene piele a tchaeke di ses orayes.
Après, i ratind k' el niût tcheye...
L' efant vole el trinnêye d' ene estoele a cawe
Et i l' candje e colî.
I hagne dins l' lune
Et ses dints rlujhnut come di l' ôr.
I scrote des ptits bokets d' estoele
Et i s' agrindje so s' tiesse ene corone di rwè.
Adon, l' efant dvént èn ome.
Eyet l' ome voet tot l' solea,
Totes les stoeles,
Tote el lune,
Tot l' djoû,
Tos ls airdiès
Et, ttossu rade, i mourt...
Marc De Burges, divins l' "Antolodjeye Gallimard"
include(".pinote.aujhmince.zwers.php") ?>